Kiedy rozważamy posiadanie nieruchomości, stajemy przed wyborem, co jest lepiej: kupić własne mieszkanie czy wynajmować? Obie opcje mają swoje korzyści i słabe strony, dlatego ważne jest dokładne porównanie. W tym artykule przyjrzymy się zaletom i wadom zarówno wynajmu, jak i zakupu nieruchomości, aby pomóc Ci podjąć świadomą decyzję.

Korzyści z zakupu nieruchomości

Marzysz o posiadaniu własnego domu lub mieszkania? Kupno nieruchomości może przynieść wiele pozytywów zarówno finansowych, jak i emocjonalnych — wymienimy te najważniejsze.

Wzrost wartości inwestycji

Zakup własnego mieszkania to inwestycja na długą metę: jeśli cena Twojej nieruchomości wzrośnie, w przyszłości możesz ją sprzedać z zyskiem. Na przykład w pierwszym kwartale 2023 roku na polskim rynku pierwotnym już odnotowano wzrost wartości mieszkań o 4,3–10,7% w porównaniu z pierwszym kwartałem 2022 (statystyki GUS). Jeśli masz zamiar zainwestować na dłuższą metę, zakup nieruchomości może okazać się opłacalną decyzją.

Stabilność i poczucie przynależności

Posiadając własną nieruchomość, nie musisz martwić się o nagłe zmiany w warunkach najmu czy ograniczenia wynikające z umowy. Jesteś panem swojego domu i możesz stworzyć miejsce, które odzwierciedla Twój styl życia i preferencje oraz w którym czujesz się bezpiecznie i komfortowo.

Możliwość indywidualizacji przestrzeni

Masz pełną kontrolę nad aranżacją i wyglądem swojego mieszkania. Możesz dostosować je do swoich potrzeb i preferencji — wybrać kolor ścian, meble, dekoracje i ogólny styl, który Ci odpowiada. Daje to możliwość stworzenia idealnej przestrzeni, która pasuje do Twojego indywidualnego gustu.

Potencjalne korzyści podatkowe

Kupno nieruchomości może dawać pewne korzyści podatkowe. W niektórych przypadkach możesz skorzystać z odliczenia od podatku odsetek od kredytu hipotecznego lub innych kosztów związanych z nieruchomością. Oczywiście, przed podjęciem jakichkolwiek decyzji finansowych, zawsze warto skonsultować się z profesjonalistą.

Jakie są wady kupna własnej nieruchomości?

Przed podjęciem ostatecznej decyzji o zakupie warto zastanowić się również nad potencjalnymi wadami związanymi z posiadaniem własnego domu lub mieszkania. 

Wysokie koszty początkowe

Kupno własnego mieszkania wiąże się z dużymi wydatkami na początku. Przykładowo w przypadku kredytu hipotecznego musisz dokonać początkowej wpłaty, która zazwyczaj wynosi od 10% do 20% wartości nieruchomości. Ponadto istnieją inne koszty związane z transakcją:

• opłaty notarialne,
• podatki od czynności cywilnoprawnych (PCC),
• prowizja dla agenta nieruchomości.

Statystyki pokazują, że średni koszt tych etapów wynosi około 7–8% wartości nabywanej nieruchomości. Jest to znaczne obciążenie finansowe, które trzeba uwzględnić przy planowaniu zakupu mieszkania lub domu.

Ograniczona elastyczność

Posiadanie własnej nieruchomości wiąże się z mniejszą mobilnością. Jeśli planujesz przeprowadzić się do innego miejsca zamieszkania, konieczne jest znalezienie nowego nabywcy dla nieruchomości lub zdecydować się na jej wynajem. Jeśli wynajmujesz mieszkanie, masz większą swobodę wyboru miejsca zamieszkania: możesz łatwo przeprowadzić się bez konieczności sprzedaży własności.

Ryzyko zmiany wartości rynkowej

Istnieje ryzyko, że wartość nieruchomości może spaść (lub wzrosnąć) w przyszłości w zależności od sytuacji na rynku. Według GUS, ceny mieszkań w niektórych polskich miastach w ostatnich latach spadły o 5–10%. A potem gwałtownie wzrosły: w 2023 r. ponownie obserwujemy silny popyt na nieruchomość. Ważne jest, aby być świadomym tego ryzyka i zdawać sobie sprawę, że wartości zawsze będą się zmieniać.

Odpowiedzialność za utrzymanie i remonty

Bądź przygotowany na to, że znaczna część Twoich oszczędności zostanie zainwestowana nie tylko w rachunki (za internet, prąd, gaz i wodę), ale także w inne regularne płatności — takie jak ubezpieczenie majątku, kredyt hipoteczny czy remonty. W pewnym stopniu może to ograniczać Twoją elastyczność finansową.

Korzyści z wynajmu nieruchomości

Według danych GUS, w Polsce około 15% osób w wieku od 18 do 64 lat mieszka w wynajmowanych nieruchomościach. Dla tych, którzy zastanawiają się, na ile opłacalny jest wynajem, przedstawiamy kilka argumentów, które pomogą w podjęciu właściwej decyzji.

Swoboda w wyborze miejsca

Wynajmując mieszkanie, nie jesteś związany na stałe z jednym miejscem. Jest to szczególnie ważne dla osób, które często zmieniają pracę, szukają nowych możliwości czy po prostu chcą mieć swobodę w wyborze miejsca zamieszkania. Wynajmując, możesz łatwo przenieść się w inne miejsce, bez konieczności sprzedaży i kupna nowego mieszkania.

Mniejsze obciążenie finansowe

Zakup mieszkania wiąże się z wielkimi kosztami, takimi jak wkład własny i regularne spłaty kredytu hipotecznego. Wynajmując nieruchomość, nie musisz ponosić takich wydatków: wpłacasz jedynie czynsz oraz, ewentualnie, opłaty za media. Pozwala to zaoszczędzić pieniądze, które można wykorzystać na inne cele — podróże, inwestycje czy rozwijanie swoich hobby.

Niewielkie koszty utrzymania

Właściciele nieruchomości są odpowiedzialni za regularną konserwację i remonty, co daje najemcom większą stabilność finansową i pozwala zaoszczędzić pieniądze. Wynajem nieruchomości jest więc atrakcyjną opcją dla tych, którzy chcą uniknąć wysokich kosztów związanych z posiadaniem własnego mieszkania.

Dostęp do dodatkowych udogodnień 

Wynajmowane mieszkania często zapewnia dodatkowe udogodnienia, takie jak basen, siłownia, parking itp. Wybierając nieruchomość z dodatkowymi udogodnieniami, najemcy mogą cieszyć się pełniejszym i bardziej aktywnym stylem życia, bez konieczności inwestowania w wyposażenie czy członkostwa w klubach fitness. Z pewnością to jedna z atrakcyjnych zalet wynajmu nieruchomości, zwłaszcza dla osób ceniących sobie wygodę i komfort w codziennym życiu.

Wady związane z wynajmem nieruchomości

Choć wynajmowane mieszkania mogą być atrakcyjną opcją dla wielu osób, istnieją pewne czynniki, które mogą wpłynąć na komfort życia i stabilność finansową najemcy.

Brak inwestycji w wartość majątku

Wynajmując mieszkanie, nie stajesz się jego właścicielem, dlatego nie czerpiesz korzyści z potencjalnych wzrostów wartości nieruchomości. Oznacza to, że w przyszłości nie będziesz mógł czerpać zysków z ewentualnej sprzedaży majątku, co ma miejsce w przypadku zakupu własnego mieszkania lub domu.

Ograniczenia dotyczące zmian i remontów

Wiele umów najmu wymaga uzyskania zgody od właściciela lub zarządcy nieruchomości na przeprowadzenie jakichkolwiek remontów lub modernizacji. Może to ograniczyć możliwość w zakresie wprowadzania zmian w wyglądzie i układzie wnętrza.

Brak kontroli nad wielkością czynszu

Właściciel ma prawo podnieść czynsz po zakończeniu umowy najmu, aby dostosować go do inflacji lub wzrostu cen usług. Niepewność co do przyszłych kosztów może powodować niestabilność w planowaniu finansów. Nieruchomość, która była początkowo przystępna cenowo, może stać się kosztowna po kilku latach, co wymaga zmiany miejsca zamieszkania lub ograniczenia innych wydatków.

Ograniczony czas zamieszkania

Ograniczony czas wynajmu może wprowadzać zdecydowany stopień niepewności związanej z przyszłością Twojego zamieszkania. Nie masz gwarancji, że umowa zostanie przedłużona po upływie okresu najmu, co wymaga od Ciebie znalezienia nowego miejsca w krótkim czasie. Okresowa zmiana miejsca zamieszkania, związana z krótkimi okresami wynajmu, wiąże się z dodatkowymi kosztami przeprowadzki.

Jakie wnioski można wyciągnąć?

Wynajem lub zakup nieruchomości ma wiele zalet, ale jednocześnie wiąże się z pewnymi wadami. Z jednej strony wynajmowane mieszkania są atrakcyjne dla osób, które nie mają środków na zakup własnej nieruchomości lub chcą obniżyć koszty finansowe utrzymania powierzchni mieszkalnej. Z drugiej strony zakup mieszkania w niektórych miastach Polski staje się bardziej opłacalny niż wynajem.

Wynika to z nowej ustawy, która weszła w życie z dnia 3 lipca 2023 roku, która pozwala na zakup pierwszego mieszkania w hipotece o oprocentowaniu 2%. Jest to bardzo korzystna oferta, ponieważ oprocentowanie kredytu hipotecznego wynosiło wcześniej 8–9%. Taka sytuacja spowoduje gwałtowny wzrost cen: osoby gotowe do zakupu nieruchomości teraz mają szansę na opłacalną inwestycję w przyszłość.

Ostatecznie decyzja o wynajmie lub zakupie własnej nieruchomości zależy od Twoich osobistych okoliczności, możliwości finansowych i preferencji. Przed podjęciem decyzji warto dokładnie przeanalizować swoje finanse, plany przyszłościowe oraz potrzeby mieszkaniowe, a także zapoznać się z aktualnymi danymi dotyczącymi rynku nieruchomości i skonsultować się z ekspertami.